اندیشه پست مدرن

دکتر رضا داوری اردکانی در کتاب «اندیشه پست مدرن» به اندیشه پست­ مدرن و فهم معنی آن و نسبت ما و اندیشه پست­ مدرن و پایان مدرنیته می پردازد.

در سالهای اخیر در باب مدرنیته و وضع و شرایط پست­ مدرن کتابهای بالنسبه زیادی از زبانهای اروپایی به زبان فارسی ترجمه شده است. گرچه ترجمه بعضی از این کتابها بد و نامفهوم و نارساست، باید آنها را به عنوان تمرین ترجمه یا تجربه شکست سهل­ انگاری در کار مهم و دشوار ترجمه، پذیرفت. بعضی ترجمه­ ها هم خوب است و با خواندن آنها می­ توان با مطالب پست ­مدرن و وضع آن آشنا شد. برخی مدرنیته را در برابر سنت می­ گذارند و چه بسا که با نظر به این تقابل گمان کنند که آدم مدرن از سنت بریده است و باید با آن مخالف باشد.

در ایران و شاید در همه کشورهایی که علم و ادب و سیاست جهان جدید تعلیم و اجرا می­ شود، قبل از مطالعه آرا و آثار فلسفی باید کاری «بیکنی» صورت گیرد. فرانسیس بیکن به قول خودش به بتهایی توجه کرد که تا بودند و تا باشند نمی­گذاشتند و نمی­ گذارند اندیشه نو که او آنرا حقیقت می­ خواند به درستی درک و دریافت شود. بتهای بیکنی هنوز هم وجود دارد و البته در مواردی صورتشان دگرگون شده است. ما هم مثل مردم زمان بیکن گرفتار عادات تاریخی و زبانی خود هستیم. ما از بسیاری تعابیر و اصطلاحات و ازجمله مدرنیته قبل از تحقیق در معنای آن، تصورهایی داریم و تازه وقتی با معنی اصطلاحی آن آشنا می­ شویم، آنرا مثلاً شیوه زندگی و اندیشیدن در دنیای جدید و در کشورهای به اصطلاح توسعه­ یافته می­ دانیم و فکر می­ کنیم که این شیوه فکر و زندگی مرحله تکامل­ یافته تاریخ در قیاس با دوران پیش از مدرن (و مثلاً قرون وسطی) است».فهرست مطالب کتاب به این شرح است:

فهرست مطالب کتاب به این شرح است:

ما و اندیشه ی پست مدرن و پایان مدرنیته

اندیشه ی پست مدرن

اندیشه ی پست مدرن و فهم معنی آن

فهرست اعلام

اندیشه ی پست مدرن دو تاریخ دارد، یک تاریخ آن به زمانی باز می گردد که هنوز حرفی به نام مدرنیته وجود نداشت. این تاریخ در دوران مدرنیته هم دوام داشت و جزئی از آن بود. تاریخ دیگر پست مدرن از زمان آغاز مدرنیته یعنی از رنسانس در زمان مونتنی و شکسپیر آغاز می شود و در قرن نوزدهم در تفکر کی یرکگارد و نیچه و بخصوص در آثار شاعران و نویسندگان غربی و روسی جلوه های بارزی پیدا می کند.

دکتر داوری اردکانی کتاب «اندیشه پست­ مدرن» را با این جملات به پایان می­ برد که: «مسلماً مباحث تجدد با سیاست پیوند دارد اما از موضع سیاسی در این بحثها نباید وارد شد، زیرا با این بحث هاست که تکلیف سیاست روشن می شود نه اینکه سیاست راه تفکر را معین کند. سیاست قبل از تفکر، سیاست نیست بلکه هوی است. ماهیت تجدد و تاریخ آنرا با سیاست هوی و با هیچ سیاستی نمی­ توان دریافت، بلکه فهم تاریخ راه سیاست را باز و روشن می­ کند».