انتقال فناوری چاپ به ایران
تاریخ بشریت را میتوان با نقاط عطفی کلیدی سنجید که هر یک، مسیر تمدن را به شکلی بنیادین تغییر دادهاند. یکی از این نقاط عطف، اختراع فناوری چاپ بود که به انقلابی خاموش در انتقال دانش و اندیشه انجامید. اختراع چاپ توسط گوتنبرگ در اروپا، دروازههای عصر رنسانس و بیداری علمی را گشود و امکان انتشار سریع و گسترده اطلاعات را فراهم آورد. با این حال، انتقال این فناوری به ایران، مسیری متفاوت و پرفراز و نشیب را طی کرد. این فرآیند، نه تنها به دلیل موانع فنی، بلکه تحت تأثیر ساختارهای اجتماعی، سیاسی و فرهنگی ایران با تأخیری چند قرنی رخ داد. کتاب «انتقال فناوری چاپ به ایران» اثر پژوهشگر تاریخ، اکبر خوشزاد، دقیقاً به همین مسیر پیچیده و پر اهمیت میپردازد و راهی برای درک چگونگی مواجهه جامعه ایرانی با مقتضیات عصر جدید و ورود این فناوری حیاتی به کشور ارائه میدهد. این اثر، صرفاً یک تاریخنگاری فنی نیست، بلکه روایتی عمیق از تعامل میان یک نوآوری خارجی و بستر فرهنگی و اجتماعی ایران است.
برای درک بهتر ارزش یک اثر، شناخت نویسنده آن ضروری است. اکبر خوشزاد، نویسنده کتاب مورد بحث، پژوهشگری متولد سال ۱۳۴۱ در انزلی است که دارای مدرک کارشناسی ارشد تاریخ از دانشگاه تهران و دانشجوی دکتری تاریخ علم در پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی است. خوشزاد علاوه بر تدریس در دانشگاه پیام نور، سابقه تألیف آثار متعددی در حوزه تاریخ و سیاست معاصر ایران را دارد که نشاندهنده تخصص او در تحلیل تحولات تاریخی در بستر اجتماعی و سیاسی است. از جمله آثار دیگر او میتوان به «خاطرات سیدمصطفی هاشمی طبا»، «سید جعفر شهیدی»، «سید غلامرضا سعیدی» و «آخرین مجلس مشروطه» اشاره کرد. این آثار در کنار یکدیگر، تصویری از یک مورخ ارائه میدهند که صرفاً به ثبت وقایع نمیپردازد، بلکه به دنبال تحلیل ریشهای پدیدهها در دل تاریخ ایران است.
این کتاب توسط نشر شیرازه در 278 صفحه به چاپ رسیدهاست.