سفری در سفینه حافظ

درباره کتاب:

در سال 1320 شمسی که نخستین نسخة معتبر از دیوان خواجه شمس الّدین محمد حافظ براساس تحقیق جامع و روش مندانه به همت علامّه محمّد قزوینی و همکاری دکتر قاسم غنی انتشار یافت باب تازه ای از شناخت شعر و شخصّیتِ این شاعر محبوب ایران و مشهورجهان گشوده شد و از آن پس مطالعات و تألیفات مداومی در این زمینه و بیشتر بر اساس همان روش علمی انجام گرفت که به نتایج ارزشمندی هم رسید و سرانجام بعد از حدود شصت سال پویشِ پیگیر بود که نتیجتاً توجّه خواص ادبی عملاً در دو کانون از این نائلیّت ها تمرکز یافت و با حفظ اهمیّت نسخة قزوینی ـ غنی دو نسخة دیگر را نیز معتبر و مستند شناختند که یکی نسخة تصحیح شدة مرحوم دکتر پرویز خانلری بود. و دیگر نسخة تهیّه شده به سعی آقای سایه«هوشنگ ابتهاج» و در میان این دو جریانِ به ثبوت انجامیده کوشش ها و پژوهش های پُر تألیف آقای بهاءالدّین خرمشاهی را نیز داشتیم و هنوز داریم که جنبه های استقرائی و استدراکی آن به خصوص، مورد قبول بلکه تحسینِ عامّه قرار گرفته است.حال و با این تفاصیل گروهی نه چندان قلیل معتقدند که هنوز به دیوان کاملاً منقّح و مطلوب خواجة شیراز نرسیده ایم و فعلاً باید با مبنا قرار دادن همان نسخة علّامة قزوینی پاره ای تغییرات و تصّرفات لازمه را در اجزای آن به عمل آوریم که در این مورد، حرفی و بحثی نداریم و امّا اینکه ملاک عمل، قبول آن گونه یا آن تعداد از تازگی ها و دگرگونی ها باشد که منحصراً در نسخه های آقایان خانلری و ابتهاج مورد توافق و اتّفاق نظر واقع شده مطلبی ست که امیدوارم این تألیف برای آن جواب های اگرنه مُجاب کننده دست کم تأمّل برانگیزنده ای داشته باشد.