فال و تماشا (مجموعه مقالات ادبی)

کتاب «فال و تماشا» مجموعه‌ی مقالات ادبی محمدعلی جمال‌زاده است.

محمدعلی جمال‌زاده در ادبیات داستانی ایران زمین همان نقش شایسته‌ای را در نثر دارد که نیما در شعر پارسی داشت.

با این تفاوت چشمگیر که نیما اگر وزن و قافیه را شکست، این بدعت او بر زمینه‌ای استوار و دیرین سال بود، اما کاری که جمال‌زاده کرد، نوآوری سبکی بود که تا آن زمان سابقه نداشت. جمال‌زاده به درستی و به باور آنانی که با او آشنایند، نیک‌مردی بود که گرچه عمر درازی داشت، اما با آن همه نیکوئی، بردباری، یاری‌گری و صاحب قلمی آن عمر دراز چه کوتاه می‌نمود. اهل دهش بود و شوق دیدار بومیان، وابستگی اش. گرچه پدر در خیزش مشروطه جان باخت و محمدعلی نوجوان شاهد نزدیک شورشگری‌ها بود، اما آن زمان که خود را یافت، کوشید تا تلاشگر دیار فرهنگ باشد که به ماندگاری و اثر گذاری‌اش باور داشت. این شد که نوشتن داستان‌های کوتاه را در ایران پی افکند، با نثری زیبا و همیشه به جا. قصه‌اش مثل شد و به دیار امثال پیوست.