سه پژوهش در جامعه شناسی هنر

ماكس رافائل شاگردِ هنرشناس و مورخ بزرگ هنر، هاينريش ولفلين، بود. و كتاب حاضر با همه‏ى فشردگى و پيچيدگى آن، يكى از بهترين درآمدها به انديشه‏ى رافائل است. مقاله‏ى نخست، "پرودون و جامعه‏شناسى هنر"، نقدى است بر نظريه‏ى زيبايى‏شناختى پرودون، كه ضمن آن، او به توضيح ديدگاه‏هاى خود درباره‏ى نقش ويژه و كاركرد رابطه‏ى ميان قواى گوناگون انسان، ماهيت "ايده‏ى " هنرى، رابطه‏ى فرآورده‏ى ايدئولوژيك و تماير ميان قلمروهاى هنر، علم و فلسفه مى‏پردازد. در مقاله‏ى دوم، "نظريه‏ى ماركسيستىِ هنر"، او اصول ماده‏باورى تاريخى را درباره‏ى آن‏چه در آن هنگام تازه‏ترين و پيشرفته‏ترين نمونه‏هاى هنر بود به كار مى‏بندد. در اين‏جا، علم، علم تاريخ و نقد هنرى در پيوند با يكديگر نظريه‏اى علمى پديد مى‏آورند كه در برابر آن نوع جامعه‏شناسى هنر كه از روش تاريخى و ديالكتيكى بى‏بهره است قرار مى‏گيرد. در مقاله‏ى سوم، "پيكاسو"، رافائل به بررسى چگونگى تكامل هنرى پيكاسو مى‏پردازد. در اين مقاله، او شرايط مادى و ايدئولوژيكى را كه بر پيكاسو تأثير گذاشته‏اند بررسى مى‏كند و نشان مى‏دهد كه پيكاسو چگونه نسبت به اين شرايط واكنش نشان داده است.