خاطرات و ملاحظات سید علی محمد دولت آبادی
کتاب «خاطرات و ملاحظات سيدعلی محمد دولتآبادی» به کوشش استاد ايرج افشار تدوين شده است.
اين اثر به وقايع دوران مشروطيت ايران و حوادث پانزده سال پس از آن می پردازد.
در مقدمهی اثر می خوانيم:
«خاطرات ميرزاعلی محمد دولتآبادی از روی اصل دفترچههای پنجگانه خط او در اين مجموعه به چاپ می رسد. اين خاطرات به قلم نويسندهای است که خود در مقداری از جريانها دخيل بوده يا آنها را مشاهده کرده بود يا اطلاعات و اخباری از آن پيشامدها شنيده بود. اين خاطرات به دو گونه نوشتهشده، قسمتی گذشتهنويسی است اما دفترهای سوم به بعد جنبهی روزانه يا هفتهنويسی دارد. اين خاطرات دربرگيرندهی عمده وقايعی است که منتهی به صدور فرمان مشروطيت و سپس واقعهی به توپ بستن مجلس و ايجاد دورهی استبداد شد. مولف اغلب در جريان آن وقايع ورود داشته يا مطالبی است که از طرفداران سيدعلی بهبهانی و سيد محمد طباطبايی و برادر خود ميرزا يحيی و نيز ملکالمتکلمين شنيده بوده و چون از حدوث وقايع آگاهی می يافته در اين دفاتر درج ساخته است.»