عرفان وحیانی در اندیشه علامه طباطبائی

درباره کتاب:

 عرفان وحیانی عرفانی است که مستقیماً و مستقلاً از متن قرآن کریم و سنت و سیرة پیامبر اعظم(ص) و عترت طاهره اش(ع) استنباط، اصطیاد، استخراج و تبیین شده باشد. بدون تردید آموزه های وحیانی پاسخگوی همه نیازهای انسان از جمله نیاز معنوی و برآورندة انتظار آدمی در همه ساحت های وجودی اش از جمله ساحت سلوکی و عرفانی می باشد، لکن مردان خدایی چون علامه طباطبایی می طلبد که هم قرآن شناس و هم عترت شناسند تا بتوانند عرفان حقیقی را از منبع زلال وحی شکار کنند. علامه طباطبایی از جمله کسانی است که با اشراف و اطلاع کامل از عرفان معهود و تاریخی تنها و تنها عرفان را از دل منابع اصیل شیعی استخراج و اصطیاد کرده است؛ ایشان بدون آنکه دست به تفسیرها و استحسان ها و تأویلات و تطبیقات خاصی بزند و گرفتار راه و روش صوفیانه و باطنیه و تأویل گرایان شود با تکیه بر ظواهر قرآن و سنت و فهم لایه های باطنی تر آیات و احادیث و درک و دریافت آداب و اسرار شریعت به رابطة دیالکتیکی و گفتمان ظاهر و باطن، عبارت و اشارت، لطافت و حقیقت و جهان های تودرتوی معارف وحیانی پرداخته و توانسته است «عرفان ناب اسلامی» را ارائه دهد یا نشانه ها و مقدماتی را فراهم سازد، نه اینکه عرفان موجود را بازسازی و غنی سازی کرده باشد و اصالت را به عرفانِ موجود داده باشد بلکه اصالت را به قرآن و عترت داده و عرفان را از چنین منابع زلالی کشف نماید و عرفان موجود را در پرتو آموزه های قرآنی و سنت و سیره نبوی و اهل بیتی تفسیر، نقد و تحلیل نماید. در عین حال ارزش معرفتی و کارکردی عرفانِ موجود را نیز زیر سؤال نبرده و به محاق و انزوا نکشاند. علامه طباطبایی با داشتن روح و روحیه قرآنی و مشرب و منهج اهل بیتی، عرفان شیعی را فراروی بشریت نهاد و توحید و ولایت را بر متن های متین، زلال و معصوم و مصون از خطا و لغزش های وحیانی استوار ساخت و در واقع می توان گفت علامه طباطبایی سیر طبیعی تکامل علمی و عملی خویش را نیز به خوبی طی کرد و شاگرد مکتب قرآن، برهان و عرفان شد و در سه مدرسه یادشده یعنی: 1. مدرسه قرآن و اهل بیت(ع)، 2. مدرسه برهان و عقل قطعی و 3. مدرسه عرفان و شهود شریعت مدارانه رشد و بالندگی یافت. علامه طباطبایی تولد و تکامل عرفان را از دل وحی قرآنی و بیانی به نظاره نشست تا توانست عرفان حقیقی و پایدار یا اصیل و مستقل را از سرچشمه های زلال کتاب و سنت کشف و تولید نماید و اصالت تفکر و معرفت عرفانی را در قرآن, نهج البلاغه، صحیفه سجادیه، ادعیه حیات بخش و سیره عملی معصومین(ع) اثبات و تبیین نماید.