فارابی (فیلسوفان مسلمان)

درباره کتاب:

برای «فلسفه اسلامی» نه می توان نقطه آغاز قطعی و مشخصی تعریف کرد و نه حدود و ثغور آن را به یقین شناخت. تاریخ فلسفه اسلامی را می توان تاریخ فیلسوفان مسلمان دانست و از این روایت، شناخت فیلسوفان مسلمان راهی است به شناخت آنچه فلسفه اسلامی خوانده می شود.

نویسنده این مجموعه از اندیشمندان معاصر دنیای عرب است. یوحنا قمیر در یک خانواده سرشناس لبنانی به دنیا آمد. خانواده او مسیحی بودند و او نیز مسیحی ماند و کشیشی عالی رتبه شد و لقب پدر روحانی گرفت. اما هیچ گاه تعصب دینی نداشت و با رویی باز با ادیان دیگر مواجه می شد؛ به طوری که خواننده این مجموعه نه تنها هیچ شاهد و قرینه ای از مسیحی بودن مولف پیدا نمی کند بلکه برعکس شواهد زیادی هم می تواند بیابد که در آن، نویسنده از بزرگی و عظمت اسلام و شخص پیامبر سخن گفته است. او را پل ارتباطی تفکر شرق و غرب می دانند. دغدغه های یوحنا قمیر بیشتر انسان شناختی است و برای همین عمده آثار خود را به معرفی بزرگانی اختصاص داده است که بیشتر به ساحات وجودی انسان توجه داشته اند.

او در این مجموعه 9 تن از متفکران مسلمان را – در کنار اخوان الصفا – انتخاب کرده، نوشته های آنها را خوانده و گزارشی کلی از زندگینامه و آثارشان ارائه کرده است. سپس به بازخوانی آموزه های فکری شان پرداخته و در آخر گزیده ای از متن اصلی نوشته های هر فیلسوف را هم آورده است.

مجلدات ده گانه این مجموعه – که اکنون دو جلد از آن ترجمه و منتشر شده – عبارتند از: کندی، فارابی، اخوان الصفا، ابن سینا، ابوالعلا معری، غزالی، ابن باجه، ابن طفیل، ابن رشد، ابن خلدون.

«فارابی» فیلسوف قرون سوم و چهارم هجری است که در وسیج فاراب متولد شد و پدرش از لشکریان ایران (سامانیان) بود و به بغداد، حلب و دمشق مسافرت کرد. یوحنا قمیر ضمن ارائه زندگینامه ای از فارابی، یازده نوشته از آثار او را نام می برد و درباره هرکدام توضیحاتی می دهد. در این میان کتاب الجمع بین رایی الحکیمین بیشتر مورد توجه قرار گرفته است. فارابی در این کتاب سعی می کند اختلاف های ارسطو و افلاطون را به نحوی که درنهایت منجر به وفاق شود تفسیر کند.

این مجموعه با نظارت و مقدمه دکتر سیدعباس ذهبی تهیه شده است.