ناگفته هایی درباره سیاست نفتی ایران در دهه پس از ملی شدن و یادداشت های فواد روحانی

درباره کتاب:

اوپک در اواخر ۱۹۶۰ میلادی تأسیس شد و فؤاد روحانی در دومین کنفرانس (فوریه ۱۹۶۱) به دبیرکلی آن برگزیده شد. یادداشت های او شامل مسائلی است که در فاصله ی چهارمین کنفرانس (خرداد ۱۳۴۱) و نشست مشورتی فروردین ۱۳۴۳ که هر دو در ژنو برگزار شد اتفاق افتاد. در کنفرانس چهارم سه قطعنامه به شماره های ۳۱، ۳۲ و ۳۳ به تصویب رسید و روحانی مأموریت یافت که برای اجرای مفاد آن ها به مذاکره با کمپانی ها بپردازد.

روحانی همین ماجرا را طی مقاله ای با عنوان «یادی از نظریه و روش دولت ایران نسبت به اوپک در سال های اول تأسیس آن سازمان» در ۱۱ مهر ماه ۱۳۷۵ انتشار داده است. ویراستاران کتاب که از همکاران روحانی در سازمان اوپک بوده اند، پس از دستیابی به یادداشت های روزانه ی او با تحقیق در اسناد آزادشده ی وزارت خارجه ایالات متحده و بریتانیا و نیز اسناد شرکت نفتی توتال فرانسه بیست فصل کتاب را، از ایجاد سازمان اوپک دبیرکلی روحانی، تصویب قطعنامه ها، مذاکره با شرکت های نفتی و رویه ی شاه و دولت ایران در قبال اوپک تا پایان دبیرکلی روحانی، به طور مشروح نگاشته اند و جای جای آن را به یادداشت ها و مقاله ی روحانی ارجاع داده اند. ویراستاران در ادامه سرگذشت اوپک را تا تنظیم و تقدیم قرارداد الحاقی به مجلس شورای ملی دنبال کرده اند. بدنه ی اصلی کتاب پژوهش و نگارش ویراستاران و یادداشت ها و مقاله ی روحانی پیوست های کتاب است.