بیوگرافی ساموئل بکت
ساموئل بکت (Samuel Beckett، ۱۹۰۶–۱۹۸۹)، نمایشنامه‌نویس، رمان‌نویس و شاعر ایرلندی، برنده جایزه نوبل ادبیات ۱۹۶۹، از چهره‌های انقلابی ادبیات و تئاتر قرن بیستم است. آثار او با تمرکز بر پوچ‌انگاری هستی، تراژیکمدی سیاه و کمینه‌گرایی، تحولی در درام مدرن ایجاد کرد.
زندگی و مسیر ادبی: از دوبلین تا پاریس
ساموئل بارکلی بکت در ۱۳ آوریل ۱۹۰۶ در خانوادۀ پروتستان مرفهی در دوبلین زاده شد. تحصیلاتش را در کالج ترینیتی در رشتۀ زبان‌های رومی (فرانسه، ایتالیایی) گذراند و در ۱۹۲۸ به پاریس مهاجرت کرد. آشنایی با جیمز جویس در پاریس، نقطۀ عطفی در زندگی ادبی او بود؛ ابتدا به عنوان دستیار جویس فعالیت کرد، اما پس از بحران روحی ناشی از مرگ پدر (۱۹۳۳) و درمان روانکاوی، مسیر مستقل خود را در پیش گرفت. او در ۱۹۳۷ برای همیشه در پاریس ساکن شد و بیشتر آثارش را به زبان فرانسه نوشت.
جنگ جهانی دوم و نهضت مقاومت
با اشغال فرانسه توسط نازی‌ها در ۱۹۴۰، بکت به نهضت مقاومت فرانسه پیوست و به عنوان پیک ارتباطی فعالیت کرد. واحد او در ۱۹۴۲ لو رفت و او به همراه همسر آینده‌اش، سوزان دشوو-دمنیل، به روستای روسیون گریخت. تجربیات این دوران—از جمله فرار از دست گشتاپو و زندگی مخفی—در نمایشنامه‌هایش مانند در انتظار گودو بازتاب یافت. او در ۱۹۴۹ به پاس شجاعت‌هایش، صلیب جنگ فرانسه را دریافت کرد.
شهرت جهانی با "در انتظار گودو" و سه‌گانه‌های ادبی
شاهکار بکت، "در انتظار گودو" (۱۹۵۳)، که در ایران با همین عنوان ترجمه شده، نخستین نمایشنامه از سبک تئاتر پوچی است. این اثر با شخصیت‌های ولگردش—ولادیمیر و استراگون—که در انتظار فردی نامعلوم (گودو) هستند، نمادی از انتظار بی‌پایان بشریت برای معنابخشی به زندگی است. اجرای آن در پاریس با استقبال بی‌سابقه مواجه شد و بکت را به چهره‌ای جهانی تبدیل کرد.
کتاب‌های ساموئل بکت در حوزۀ رمان نیز تحول‌آفرین بودند:
"مالوی" (۱۹۵۱): روایت سفر پیرمردی ناتوان به سوی مادرش، با تک‌گویی‌های فلسفی.
"مالون می‌میرد" (۱۹۵۱): مرگ تدریجی راوی در اتاقی تاریک، همراه با بازگویی خاطرات آشفته.
"نام‌ناپذیر" (۱۹۵۳): اوج کمینه‌گرایی بکت؛ روایتی بدون پیرنگ یا شخصیت پردازی سنتی.
کتاب‌های ساموئل بکت در ایران: ترجمه‌ها و انتشارات
کتاب‌های ساموئل بکت از دهه‌های گذشته با ترجمه‌های شاخص به فارسی منتشر شده‌اند. برخی از مهم‌ترین عناوین شامل:
"در انتظار گودو": ترجمۀ نجف دریابندری (نشر چشمه) و صالح حسینی (نشر نیلوفر).
"مالوی": ترجمۀ سهیل سمی (نشر مرکز).
"آخر بازی": ترجمۀ داود رشیدی (نشر بیدگل).
"مرفی" (نخستین رمان بکت): ترجمۀ مهدی نوید (نشر گمان).
"وات": ترجمۀ سهیل سمی (نشر ققنوس).
سبک و میراث: نبوغ در کمینه‌گرایی
بکت با عبور از ادبیات پیچیدۀ جویس، به سبکی کمینه‌گرا و متمرکز بر ناامیدی انسان مدرن رسید. نمایشنامه‌های متأخرش مانند "آخر بازی" (۱۹۵۷) و "روزهای خوش" (۱۹۶۱)—که در ایران با همین عناوین ترجمه شده‌اند—حتی دیالوگ‌ها و حرکات صحنه‌ای را به حداقل رساندند. او در ۱۹۶۹ نوبل ادبیات را دریافت کرد، اما برای دوری از هیاهوی رسانه‌ها، شخصاً در مراسم شرکت نکرد.
درگذشت و تأثیر جاودان
بکت در ۲۲ دسامبر ۱۹۸۹ در پاریس درگذشت و در گورستان مونپارناس به خاک سپرده شد. امروز، کتاب‌های ساموئل بکت به بیشتر از ۳۰ زبان ترجمه شده‌اند و نمایشنامه‌هایش هرساله در سراسر جهان اجرا می‌شوند. او نه تنها پیشگام تئاتر پوچی، بلکه الهام‌بخش نویسندگانی چون پل استر و هارولد پینتر بود. نگاه تلخ اما طنازانۀ او به انسان، همچنان پرسش‌های بنیادین دربارۀ معنای زندگی را پیش روی مخاطب می‌گذارد.
برای کشف عمیق‌تر جهان بکت، می‌توانید به منابعی مانند "پارتیزان و کبوتر" (انتشارات ققنوس، ۱۳۹۴) مراجعه کنید که مجموعه‌ای از تحلیل‌های منتقدان جهانی دربارۀ آثار اوست.